Czop śluzowy to gęsta wydzielina, która zamyka wejście do macicy, a dzięki temu chroni znajdujące się w brzuchu mamy dziecko przed różnego rodzaju infekcjami. Odejście czopa śluzowego to jedna z pierwszych oznak zbliżającego się porodu – nic więc dziwnego, że wiele ciężarnych bacznie obserwuje swoje ciało, by tego nie przegapić. Dowiedz się, jak rozpoznać odejście czopa śluzowego, jak powinien on wyglądać oraz poznaj nasze wskazówki dla przyszłych mam.
Co znajdziesz w tym artykule:
Czym jest czop śluzowy?
Czopem śluzowym (inaczej korkiem śluzowym albo czopem porodowym) nazywa się wydzielinę obecną w kanale szyjki macicy u ciężarnych. Pojawia się on ze względu na zwiększone stężenie progesteronu w organizmie kobiety zaraz po zapłodnieniu. Czop jest obecny przez całą ciążę, a jego odejście ma miejsce na krótko przed spodziewanym rozwiązaniem. Przez specjalistów jest on często również określany jako „czop Kristellera”. Ta nazwa wywodzi się od nazwiska niemieckiego ginekologa-położnika, który jako pierwszy opisał w XIX wieku znaczenie czopa śluzowego w ciąży.
Jak wygląda i za co odpowiada czop śluzowy?
Najważniejszym zadaniem czopa śluzowego jest szczelne zamknięcie szyjki macicy, dlatego też często używa się określenia „korek śluzowy”. Jego główną rolą jest ochrona jamy macicy – czop blokuje przedostawanie się do niej złych bakterii i drobnoustrojów, które mogłyby spowodować infekcję zagrażającą mamie lub dziecku znajdującemu się w brzuszku.
Czop śluzowy to wydzielina z pochwy charakteryzująca się gęstą i zbitą, a niekiedy nawet galaretowatą konsystencją. Jest on zazwyczaj mętny, lepki i bezzapachowy. Może mieć różne zabarwienie – lekko żółte, lekko różowe/czerwone lub brązowe. Niepokojąca powinna być tylko jego wodnista forma pojawiająca się w dużej ilości – to może świadczyć o problemach, m.in. o pęknięciu pęcherzyka płodowego.
Przeczytaj również
Odejście czopa śluzowego – o czym świadczy?
Czop śluzowy powstaje w pierwszych tygodniach po zapłodnieniu, a odchodzi zazwyczaj na krótką chwilę przed przyjściem maleństwa na świat. Nie ma jednak sztywnej zasady, kiedy dokładnie się to stanie – u każdej kobiety jest to kwestią indywidualną. U niektórych przyszłych mam od wypadnięcia czopu śluzowego do właściwej akcji porodowej może upłynąć kilka godzin – u innych mogą to być nawet tygodnie. Zdarzają się również sytuacje, że czop śluzowy odchodzi dopiero na porodówce.
Można jednak uznać, że odejście czopu śluzowego jest sygnałem mówiącym tym, że organizm kobiety zaczął się przygotowywać do rozwiązania. Zwykle ze zjawiskiem odejścia czopy śluzowego przyszłej mamie mogą towarzyszyć:
- niepokój i stres,
- przyspieszone bicie serca,
- bóle głowy,
- niechęć do jedzenia lub wzmożony apetyt,
- dolegliwości trawienne (wymioty, biegunka),
- bóle kręgosłupa lub w okolicy lędźwiowo-krzyżowej.
Jeśli przyszła mama zauważy odejście czopa śluzowego, powinna zachować spokój. Jest to normalna kolej rzeczy, która nie wymaga natychmiastowego zgłoszenia się do szpitala. Warto jednak umówić się na wizytę z lekarzem – najlepiej ginekologiem – by ten sprawdził stan szyjki macicy. Eksperci rekomendują, aby po odejściu czopu kobieta zrezygnowała ze współżycia, ponieważ bez ochrony, jaką daje czop śluzowy dziecko w brzuchu jest narażone na infekcje.
Zdarzają się sytuacje, że kobiety nie zauważają galaretowatej mazi, sądząc, że czop jeszcze nie odszedł – jego oderwanie następuje, gdy szyjka macicy otwiera się i skraca. Warto jednak pamiętać, że czop może odrywać się po kawałku – na raty, a nie w całości. Wtedy jest to gęsta wydzielina, co niekiedy może zmylić przyszłą mamę, ponieważ w ostatnim trymestrze ciąży pochwa wytwarza zdecydowanie więcej wydzieliny.
Obecność krwi w czopie śluzowym – co to oznacza?
Czop charakteryzuje się tym, że może przybierać różne kolory – wszystko jest zależne od tego, czy obecna jest w nim krew. Różowy odcień świadczy o jej małej obecności (może to być efekt pęknięcia małych naczynek krwionośnych podczas rozszerzania się szyjki macicy i odklejania czopu), natomiast brązowa barwa informuje o tym, że w śluzie znajduje się starsza krew, a więc krwawienie miało miejsce długo przed odejściem czopu – krew zdążyła się utlenić, zmieniając barwę z czerwonej na brązową. Pojawiają się też przezroczyste czopy – takie występują zwykle wcześniej i oznaczają, że na poród trzeba jeszcze trochę poczekać.
Warto pamiętać, że czop z krwią nie zawsze stanowi powód do niepokoju. Kobieta powinna jednak bacznie obserwować swoje ciało – może się zdarzyć, że po odejściu czopa śluzowego pojawi się krwawienie z dróg rodnych. Jest to sygnał, aby bezzwłocznie skontaktować się lekarzem prowadzącym. Widoczna krew może sygnalizować bowiem problemy z łożyskiem, które są bardzo niebezpieczne dla mamy i dziecka. Kontakt ze specjalistą jest także niezbędny, gdy pojawi się zielony śluz – może on wskazywać na infekcję. Rozmowa z lekarzem jest niezbędna, gdy kobieta podejrzewa, że mogło dojść do odejścia czopa, a mama ma już za sobą przedwczesny poród lub ciąża nie jest donoszona do 36. tygodnia.
Odejście czopu śluzowego a rozwarcie
Oderwanie się czopa śluzowego następuje w bliskim terminie porodu. Jeśli ma to miejsce po 36. tygodniu ciąży, a przyszła mama nie odczuwa skurczów, bólów brzucha lub innych dolegliwości – może być spokojna. Odejście czopa śluzowego nie zwiastuje rozpoczęcia akcji porodowej od razu – szczególnie u kobiet rodzących pierwszy raz. Niektóre kobiety mogą funkcjonować z małym rozwarciem, które jest wystarczające do wypadnięcia czopu, ale to może trwać nawet dwa tygodnie. W takiej sytuacji należy dokładnie obserwować swój organizm, warto też jeszcze raz sprawdzić, czy wszystkie potrzebne rzeczy znajdują się w torbie do szpitala. I pozostaje tylko cierpliwie czekać na kolejne sygnały zwiastujące rozpoczęcie akcji porodowej i cieszyć się, że już wkrótce na świat przyjdzie wyczekiwane maleństwo.