Według najnowszych raportów NFZ prawie 48% porodów w Polsce odbywa się przez cesarskie cięcie [1] . Oznacza to, że co roku ponad 100 tysięcy Polek zmaga się z dolegliwościami po tej operacji. Jest to o tyle trudne, że ciało potrzebuje w takiej sytuacji odpoczynku, a przecież po drugiej stronie brzucha czeka ktoś, kto wymaga opieki. Jak nie utrudnić sobie funkcjonowania po cięciu? Temat, który poruszamy w tym artykule, dotyczy przede wszystkim optymalnej diety w pierwszym, najtrudniejszym czasie po cesarce.
Co znajdziesz w tym artykule:
Cesarskie cięcie – czego nie wolno robić po zabiegu?
Cięcie cesarskie jest poważną operacją jamy brzusznej i nie należy tego faktu lekceważyć. Oprócz skóry przecięte zostają otrzewna i macica, a mięśnie brzucha rozsunięte. Każda z tych warstw będzie wymagała czasu i ostrożności podczas zrastania się i regeneracji. Zachowaj w pamięci kilka zasad, by uniknąć powikłań pooperacyjnych:
- Nie forsuj się – nauka bezpiecznego wstawania, krótkie spacery po korytarzu szpitalnym, podstawowa opieka nad noworodkiem – tyle wystarczy w pierwszych dobach. Później, w domu, stopniowo wracaj do codziennych aktywności, ale nadal się nie przeciążaj.
- Nie dźwigaj – nie podnoś nic cięższego niż własne dziecko. Dźwiganie bardzo mocno obciąża mięśnie brzucha.
- Nie przejmuj się – ani chwilowym bałaganem w domu, ani tym, że robisz wszystko wolniej, niż potrzebujesz, ani nawet podejmowaniem gości z wizytą.
Kiedy można zacząć jeść po cesarce?
W zależności od zasad panujących w Twoim szpitalu posiłek po cięciu cesarskim powinien nastąpić w tej samej dobie co cięcie lub w następnej. Przyjmuje się takie same zalecenia jak przy wszystkich zabiegach operacyjnych w obrębie jamy brzusznej. Ważne jest, by jelita podjęły na nowo pracę (objawami tego są szmery jelitowe, tj. burczenie w brzuchu, oraz wydalanie gazów).
Co można jeść po cc?
W pierwszych dniach po porodzie przez cięcie cesarskie zaleca się stosowanie diety lekkostrawnej, ale odżywczej. Co to dokładnie oznacza? Oto najważniejsze zasady:
- Pij dużo płynów. Powinnaś wypijać spore ilości płynów, około 2 litrów dziennie. Jeśli karmisz piersą wypijaj minimum 2,5-3 litry płynów. W czasie laktacji zapotrzebowanie na płyny jest większe. Pij przede wszystkim wodę niegazowaną, ale możesz także: herbaty ziołowe (np. z pokrzywy), soki owocowe i warzywne oraz lekkie herbaty.Łagodny wpływ na organizm ma melisa czy słaba mięta. Są to też zioła, które możesz bezpiecznie spożywać podczas karmienia piersią.
- Pamiętaj o spożywaniu 4-5 posiłków dziennie.
- Wzbogacaj dietę pokarmam zawierającymi błonnik (warzywa gotowane, owoce), chyba, że we wskazaniach w karcie szpitalnej zaznaczno ograniczenie spożycia błonnika po operacji.
- Jedz warzywa i owoce – dostarczą m.in. witamin, składników mineralnych, błonnika, Wybieraj bogate w:
○ witaminę C, aby wspomagać wchłanianie żelaza (cytrusy, owoce jagodowe),
○ witaminę A (dynia, szpinak, bataty, marchew, czerwona papryka),
○ witaminy B (szpinak, brzoskwinie),
○ wapń (jarmuż, szczypiorek, figi, morele).
Preferowane są warzywa gotowane w wodzie lub na parze. Szczególnie w pierwszych dniach po operacji, ogranicz warzywa wzdymające – brokuły, kalafior, brukselkę oraz nasiona roślin strączkowych.
Zadbaj o ich różnorodność, w ten sposób dostarczysz różnorodne, ważne składniki.
- Jedz pokarmy bogate w białko. Ten makroskładnik diety jest niezbędny podczas gojenia się ran pooperacyjnych. Źródłem pełnowartościowego białka są mięsa, ryby, jaja, produkty mleczne. Wybieraj chude gatunki mięsa, tj. Indyk, kurczak, cielęcina. Jeśli jesteś wegetarianką wybieraj nabiał i jaja. Wystrzegaj się tłustych wędlin i mięs, salcesonu, kaszanki, pasztetu, konserw mięsnych, słoniny, smalcu czy golonki.
- Na początku gotuj, zamiast smażyć, zarówno mięso, jak i warzywa.
- Ogranicz produkty ciężkostrawne, wzdymające, ponieważ mogą nasilać dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, wzdęcia, bóle brzucha, refluks.
- Szukaj jedzenia bogatego w ważne dla rekonwalescencji mikroelementy:
- witaminy A oraz E (wątroba, jaja, tłusty nabiał, a także czerwone, zielone, żółte oraz pomarańczowe warzywa i owoce);
- wapń (nabiał, także fortyfikowany wapniem nabiał roślinny);
- żelazo (mięso, morskie ryby, jaja, rośliny liściaste, najlepiej w połączeniu z produktami bogatymi w witaminę C).
- Cynk (mięso, jaja, marchew)
- Unikaj ostrych przypraw, potrawy doprawiaj ziołami, pietruszką, koperkiem.
- Jeśli karmisz piersią pamiętaj, że laktacja to ogromny wysiłek energetyczny dla organizmu. W czasie karmienia wzrasta zapotrzebowanie kaloryczne o dodatkowe 500 kcal na dzień.
- Składnikiem na które trzeba szczególnie zwrócić uwagę w czasie karmienia piersią to białko, witamina D, DHA i jod. Zaleca się suplementację kwasu DHA co najmniej 200 mg dziennie, a w przypadku niskiego spożycia ryb – nawet 400-600 mg, natomiast witaminy D na poziomie 1500-2000 IU dziennie. Suplementację w trakcie karmienia oraz suplementację u noworodka należy skonsultować z lekarzem.
PAMIĘTAJ: Dieta po cięciu cesarskim jest stworzona dla regeneracji, a w żadnym razie nie jest i nie powinna to być dieta odchudzająca ani eliminacyjna (nawet jeśli karmisz piersią).
Czego nie wolno jeść po cesarce?
Po cięciu cesarskim, jak po innych zabiegach, należy w pierwszym okresie unikać:
● potraw ciężkostrawnych, ponieważ zalegają długo w przewodzie pokarmowym (np. smażonego mięsa, frytek, potraw z grilla),
● fast foodów, które ze względu na sposób przygotowania długo się trawią,
● żywności wysoko przetworzonej (np. słodyczy, napojów słodzonych, wędzonek),
● produktów wzdymających (np. roślin strączkowych, kapusty, cebuli),
● potraw przyprawionych na ostro.
CIEKAWOSTKA: Coraz częściej po cesarskim cięciu zaleca się… żucie bezcukrowej gumy 3 razy dziennie przez 30 minut, zwłaszcza przy osłabionym apetycie. Ma to za zadanie pobudzić układ trawienny2.
Ile trwa dieta po cc?
Po kilku lub kilkunastu dniach Twój układ pokarmowy wróci do normalnego funkcjonowania i stopniowo będziesz mogła włączać do jadłospisu ulubione potrawy. Warto dla szybszego powrotu do pełnej sprawności postawić na zdrową, zbilansowaną dietę, która zapewni zdrowie, dobrą odporność, ale też doda energii w tym nowym etapie życia.
Bibliografia:
C. Gallagher-Mundy, Cesarskie cięcie. Powrót do formy, Mamania, Warszawa 2012.
A. Mohadese, R. Nastaran, T. Fatemeh i in., Effect of Early Post Cesarean Feeding on Gastrointestinal Complications, „Nursing and Midwifery Studies”, nr 2 (2) 2013.
2 https://www.cochrane.org/pl/CD011562/PREG_czy-zucie-gumy-po-cesarskim-cieciu-prowadzi-do-szybszego-powrotu-czynnosci-jelit