Kiedy iść na pierwszy spacer z niemowlakiem? Sprawdź, jak możesz się do niego przygotować!

Werandowanie noworodka – przygotowanie przed spacerami

„Werandowanie” – jak można łatwo wnioskować – to słowo, które wywodzi się bezpośrednio od werandy. To dodatkowa część domu, która bywa oszklona (choć nie zawsze) i często stanowi niejako przedłużenie wejścia. To właśnie na werandzie mamy zostawiały niegdyś małe dzieci w wózkach czy łóżeczkach, co mogło zastępować wyjście na spacer lub stanowić do niego przygotowanie. To określenie idealnie oddaje więc ideę oswajania malucha ze światem zewnętrznym – temperaturą, warunkami pogodowymi, dźwiękami – które dla świeżo urodzonego człowieka są sporym wyzwaniem.

Współcześnie uważa się, że dziecko odpowiednio ubrane - może wychodzić na spacery od pierwszych dni życia i werandowanie jako okres przejściowy nie jest wymagane. Jest opcjonalne i wielu rodziców lubi z niego korzystać.

Głównie jest to próba sił dla układu odpornościowego maluszka, który nie jest jeszcze w pełni wykształcony. Wychłodzenie mogłoby skończyć się infekcją, która u tak małych dzieci bywa bardzo niebezpieczna. Wskazane jest zatem przede wszystkim dostosowanie ubioru dziecka do pogody. Dzieci urodzone zimą są z reguły częściej werandowane z uwagi na obawy dotyczące opiekunów dotyczące mrozu i niesprzyjającej aury. Jak przygotować malucha do werandowania?

Jako werandowanie rozumiemy współcześnie różne opcje, np. ustawienie dziecka w wózku w pomieszczeniu z otwartym oknem, na tarasie czy balkonie. Maluch powinien być wtedy ubrany dokładnie tak, jakby wychodził na spacer – ubrania muszą być dostosowane do panującej temperatury. Wskazuje się, że tak małe dziecko powinno mieć na sobie zawsze jedną warstwę więcej niż opiekunowie.

Istotne jest też posmarowanie twarzy dziecka odpowiednim kremem, zwłaszcza jeśli werandowanie odbywa się w niskich temperaturach. Maluch jest wtedy przygotowany na tyle, że jego organizm nie przeżyje szoku i jednocześnie będzie miał okazję, by się dotlenić (co poprawia m.in. krążenie krwi).

• Kiedy rozpocząć werandowanie?

Najlepiej już w pierwszych dniach życia dziecka, nawet około 3-5 doby po porodzie. Jeśli jest to zima, pierwsze werandowanie nie powinno trwać dłużej niż 5 minut. Kolejne można wydłużyć o następne 5 i analogicznie w następnych dniach (jeśli temperatura jest na plusie, można ten czas wydłużać nieco szybciej, nawet o 10-15 minut dziennie). Początkowo najlepiej wstawiać wózek z dzieckiem do przewietrzonego wcześniej pomieszczenia i powoli przesuwać go coraz bliżej otwartego okna, by po kilku dniach móc już werandować malucha na bardziej otwartej przestrzeni, jak np. balkon.

Co ważne, spacery wcale nie wykluczają werandowania. Jest to dobre rozwiązanie np. w dni, w które pogoda zupełnie nie zachęca do wyjść, czy też maluch mierzy się z lekkim przeziębieniem. Co jednak istotne, warto uważać na jakość powietrza – jeśli za oknem gołym okiem jest widoczny smog lub pomiary jakości powietrza, które można sprawdzić np. w specjalnych aplikacjach, są w jakikolwiek sposób niepokojące, należy z werandowania zrezygnować. Mogłoby bardziej zaszkodzić niż pomóc.

Pierwszy spacer z niemowlakiem zimą

Na zimowe spacery można zabierać dzieci od pierwszych dni życia. Kluczowa jest jednak panująca na zewnątrz pogoda – do jakiej temperatury pierwsze wyjście z niemowlakiem będzie bezpieczne? Gdy termometr wskazuje -5°C, lecz świeci ładne słońce, spacer nie powinien stanowić dla organizmu dziecka zbyt dużego wyzwania. Jeśli jednak przy takiej temperaturze pada lub silnie wieje, lepiej zostać w domu. Jeszcze niższe temperatury też będą wskazówką do pozostania i poczekania na poprawę aury.

Co ważne, pierwszy spacer z niemowlakiem zimą najlepiej odbyć w najbliższej okolicy domu – tak, by móc w razie konieczności szybko do niego wrócić. Jeśli bowiem będzie niska temperatura, a dziecko właśnie w czasie spaceru będzie głodne, nie będzie opcji, by rozpocząć karmienie na mrozie. Co więcej, wyjście powinno początkowo trwać do 15-20 minut – dla dziecka wciąż jest to duża zmiana, nawet jeśli było przygotowywane poprzez werandowanie.

O czym jeszcze należy pamiętać przed pierwszym spacerem z dzieckiem, gdy za oknem pogoda nie rozpieszcza?

• Krem na zimę dla niemowlaka – przed wyborem określonego preparatu trzeba sprawdzić, czy na pewno może być stosowany od 1. dnia życia. Musi być dostosowany do potrzeb delikatnej skóry noworodka.
• Ubiór „na cebulkę” – warto ubrać dziecko warstwowo. Gdy okaże się, że jest mu za ciepło, w prosty sposób będzie można usunąć jedno z ubrań. Jak można to sprawdzić? Przede wszystkim dotykając karku malucha. Jeśli jest ciepły i mokry, dziecko jest prawdopodobnie przegrzane. Chłodne ciałko będzie zaś wskazówką, by dodatkowo ubrać malucha lub przykryć kocykiem.
• Kombinezon na zimę – warto pamiętać, że maluch leży początkowo w wózku bez ruchu. W ten sposób o wiele łatwiej traci się ciepło. Odpowiedni kombinezon, najlepiej łączony z bucikami i wyposażony w kaptur, będzie więc dobrą ochroną. Dlaczego zwykle poleca się właśnie kombinezon, a nie oddzielną kurtkę i spodnie? Ponieważ jest mniejsze ryzyko, że w jednoczęściowym ubraniu dziecko odsłoni w trakcie ruchu jakąkolwiek część ciała, która byłaby wrażliwa na zimno czy powiew wiatru. Kurtka łatwo może się przecież podwinąć, uchylając np. delikatny brzuszek dziecka.
• Śpiworek do wózka dla niemowlaka – jeśli dziecko ma na sobie kombinezon, śpiworek nie jest konieczny. Mimo wszystko, warto mieć go ze sobą, na tzw. wszelki wypadek. Podobnie warto zakupić pokrowiec przeciwdeszczowy na wózek oraz parasol, które także mogą pomóc ochronić malucha przed warunkami atmosferycznymi.
• Czapka zakrywająca uszy dziecka – dokładne osłonięcie główki niemowlaka zimą jest szczególnie ważne. Wiele osób zna zapewne powiedzenie, że „przez głowę ucieka najwięcej ciepła”. To prawda, m.in. dlatego, że małżowiny uszne są słabo ukrwione, przez co marzną szybciej niż reszta ciała.

Przeczytaj: Jak wspierać odpornośc dziecka?

Pierwszy spacer z niemowlakiem wiosną i latem

Gdy za oknem jest ciepło, nie ma potrzeby wcześniejszego werandowania. Można wyjść z maluchem na spacer już w pierwszych dniach po porodzie. Jeśli akurat panują upały, co w ostatnich latach zdarza się często, na spacer należy wybrać godziny poranne lub popołudniowy – tak, by uniknąć maksymalnej temperatury i bezpośredniego słońca. Najlepsze będą zacienione miejsca, a do wózka warto przymocować parasol, który dodatkowo osłoni dziecko od promieni. Co ważne, nie należy przykrywać w tym celu wózka pieluszką czy inną tkaniną – skutkiem tego jest niekorzystny wzrost temperatury w wózku i ograniczenie dostępu powietrza.

• Jak ubrać dziecko na pierwszy spacer latem?

Nie ma wtedy konieczności ubierania malucha cieplej niż są ubrani jego opiekunowie. Mimo wszystko, w zanadrzu trzeba mieć ze sobą dodatkowy ciuszek oraz kocyk – pogoda może się szybko zmienić, a tak mały organizm ma jeszcze zbyt słabą odporność, by skutecznie sobie z tym poradzić.

Jeśli zaś chodzi o tkaniny, z jakich powinny być wykonane ubranka malucha, najlepiej postawić na te naturalne, zwłaszcza bawełnę. Muszą być bowiem delikatne dla skóry i przewiewne. Jeżeli materiał nie przepuszcza powietrza, łatwo o przegrzanie, odparzenia, podrażnienia, wysypki etc. Chcąc ich uniknąć, lepiej zrezygnować także z rzeczy zbyt obciskających ciałko, w tym także uciskających malucha skarpetek.

Ile powinien trwać spacer z niemowlakiem?

Jeśli pogoda sprzyja, a dziecko jest spokojne – można spacerować tak długo, jak chcemy. Jeśli dziecko nie zgłasza potrzeb lub potrzeby maluszka można zaspokoić na zewnątrz – można spędzać z maluchem na zewnątrz nawet kilka godzin. Spokojnie można wychodzić nawet kilka razy w ciągu jednego dnia – jeśli pogoda ku temu sprzyja, szkoda nie skorzystać z okazji!

Co jednak istotne, jest kilka zasad, których warto trzymać się na początku wspólnej spacerowej przygody:

• na pierwszy spacer warto wybrać spokojną okolicę, zwłaszcza bez zbyt dużej liczby samochodów – znaczenie ma tu nie tylko zanieczyszczenie, które produkują, lecz także hałas;
• początkowo najlepiej postawić na trasy blisko domu, by w każdej chwili móc do niego wrócić;
• warto wyjść z założenia, że spacer jest czynnością samą w sobie, a nie np. dodatkiem do wizyty w sklepach czy na poczcie. Gdy dziecko jest starsze, nie będzie z tym problemu, jednak w początkowych dniach życia lepiej unikać kontaktu ze zbyt dużą liczbą ludzi i tym samym – nieznanych maluchowi patogenów;
• wizyt w sklepach czy galeriach handlowych warto unikać zwłaszcza zimą. Jeśli maluch rodzi się w sezonie jesienno-zimowym, na zewnątrz jest już dość chłodno. W budynkach działa zaś ogrzewanie. Każde wejście do sklepu wiąże się wtedy z koniecznością rozbierania dziecka, które w przeciwnym razie może się przegrzać. Jeśli jego ciałko będzie przepocone i w tym momencie będzie trzeba opuścić centrum handlowe, łatwo o przewianie.

Warto wiedzieć: Jak dieta wpływa na odporność dziecka?

Co zabrać na spacer z niemowlakiem?

Poza odpowiednim ubraniem malucha – dopasowanym do pogody – przydatne będą też różnego rodzaju akcesoria. Warto zadbać przede wszystkim o te, które są niezbędne w pielęgnacji. Dziecko może bowiem potrzebować przewinięcia czy karmienia. Co więcej, należy być przygotowanym także na ewentualną zmianę pogody. Biorąc to wszystko pod uwagę, warto mieć pod ręką:

• 2-3 pieluszki na zmianę;
• pieluchę tetrową lub ręcznik;
• chusteczki higieniczne;
• chusteczki nawilżane (dostosowane do potrzeb skóry niemowląt);
• krem ochronny (chroniący przed mrozem, a także słońcem – z wysokim filtrem UVA/UVB);
• dodatkowy kocyk;
• dodatkową bluzeczkę lub body (w razie konieczności przebrania);
• folię przeciwdeszczową do wózka
• zapas jedzenia (jeśli dziecko nie jest karmione piersią).

W czasie spaceru z niemowlakiem mama, tata czy inna osoba opiekująca się maluszkiem, powinna pamiętać także o sobie. Gdy tego typu wyjścia zajmują już kilka godzin, warto wziąć dużą butelkę wody mineralnej i jakąś przekąskę. Jeśli dziecko jest w czasie spacerów spokojne i bez problemu przysypia, przydatna może okazać się także książka czy gazeta – przerwa w parku może być chwilą oddechu również dla mamy!

Początkowo wszystko może wydawać się wyzwaniem, ale każdy świeżo upieczony rodzic powinien pamiętać, że w ciągu kilku pierwszych tygodni opieki nad noworodkiem, może liczyć na wsparcie położnej środowiskowo-rodzinnej. Podczas jej wizyt można o wszystko wypytać, ponieważ do jej obowiązków należy m.in. właśnie udzielanie porad pielęgnacyjnych, edukowanie w zakresie zdrowia oraz wspieranie w trudnych sytuacjach. Jeśli jest taka potrzeba, warto poprosić o pomoc!

Źródła:

Chybicka, A., Dobrzańska, A., Szczapa, J. Wysocki, J., Pierwsze 2 lata życia dziecka – przewodnik dla rodziców, Medycyna Praktyczna 2013

Iwanowicz-Palus, G.J., Krysa, J., Bień, A., Rola położnej rodzinnej w Polsce, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2013; 19(3): 272–278.