Antybiotyki to obecnie powszechnie stosowane środki mające na celu pozbycie się z organizmu bakterii wywołujących chorobę. Jednak poza tym, że niszczą one drobnoustroje będące źródłem zakażenia, wpływają również na dobroczynną mikrobiotę jelit i sprzyjają kolonizacji organizmu przez bakterie patogenne.
Co znajdziesz w tym artykule:
Jak pokazują wyniki badań, stosowanie antybiotykoterapii już we wczesnym okresie życia wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia chorób alergicznych u dziecka.
Skąd się bierze alergia?
Liczba osób zapadających na choroby o podłożu immunologicznym stale rośnie, co wiąże się nie tylko z uwarunkowaniami genetycznymi, ale także z rozwojem cywilizacji oraz zmianą stylu życia. Właśnie dlatego największy odsetek występowania alergii dotyczy krajów uprzemysłowionych i wysokorozwiniętych. Zwiększona higiena, nieliczne rodziny, stres, spożywanie żywności przetworzonej, czy rzadki kontakt z naturą, to tylko niektóre czynniki mające negatywny wpływ na kształtowanie się odporności człowieka. Jak pokazują wyniki badań, istotne znaczenie w rozwoju alergii mają również zaburzenia związane z mikrobiotą jelit² ³.
Niezastąpiona mikrobiota
W przewodzie pokarmowym człowieka bytuje ogromna ilość bakterii - mikrobiota. Ten zorganizowany zespół mikroorganizmów pełni wiele ważnych funkcji, a jedną z nich jest stymulacja układu odpornościowego, który np. chroni organizm przed namnażaniem się potencjalnych baketrii chorobotwórczych. Mikrobiom człowieka podatny jest na liczne zmiany spowodowane czynnikami zarówno zewnętrznymi, jak i wewnątrzustrojowymi. Najbardziej gwałtowne dotyczą zaburzeń harmonijnej pracy jelit, a jedną z ich przyczyn jest antybiotykoterapia⁴.
Antybiotykoterapia a rozwój alergii
Wykazano, że terapia antybiotykami ma wysoce niekorzystny wpływ na mikrobiotę przewodu pokarmowego. Za ich sprawą dochodzi do zmiany proporcji głównych rodzajów bakterii zasiedlających jelito człowieka, a także do modyfikacji ich składu i zmniejszenia zróżnicowania gatunkowego⁵. Wpływa to na większe prawdopodobieństwo rozwoju alergii pokarmowej, a także atopowego zapalenia skóry, nieżytu nosa i astmy⁶. Antybiotykoterapia może przyczyniać się do zaburzenia dojrzewania układu odpornościowego dziecka, jednak zdarza się, że jest ona niezbędna – wtedy powinna być prowadzona pod ścisłą kontrolą lekarza pediatry.
¹Cukrowska B. Czy modulacja mikrobiomu jelitowego może mieć znaczenie w prewencji chorób alergicznych? Rola bifidobakterii, ze szczególnym uwzględnieniem Bifidobacterium breve. Stand Med Pediat 2019. 16:69-77.
²Cukrowska B. Czy modulacja mikrobiomu jelitowego może mieć znaczenie w prewencji chorób alergicznych? Rola bifidobakterii, ze szczególnym uwzględnieniem Bifidobacterium breve. Stand Med Pediat 2019. 16:69-77.
³Rakowska M. i wsp. Wpływ mikrobioty na zdrowie człowieka. Pediatr Med Rodz 2016, 12:404-412.
⁴Rakowska M. i wsp. Wpływ mikrobioty na zdrowie człowieka. Pediatr Med Rodz 2016, 12:404-412.
⁵Rakowska M. i wsp. Wpływ mikrobioty na zdrowie człowieka. Pediatr Med Rodz 2016, 12:404-412.
⁶Cukrowska B. Czy modulacja mikrobiomu jelitowego może mieć znaczenie w prewencji chorób alergicznych? Rola bifidobakterii, ze szczególnym uwzględnieniem Bifidobacterium breve. Stand Med Pediat 2019. 16:69-77.