Co trzeba wiedzieć o karmieniu mieszanym?

Takie rozwiązanie nazywamy karmieniem łączonym, lub tzw. karmieniem mieszanym.

Istnieje kilka powodów, dla których karmienie mieszane może zostać uznane za korzystne dla dziecka. Decyzję o wprowadzeniu mleka modyfikowanego przy jednoczesnym kontynuowaniu karmienia piersią podejmuje się przede wszystkim po rozważeniu potrzeb dziecka oraz względów zdrowotnych. Karmienie mieszane lekarz może zalecić np. w przypadku opóźnienia rozpoczęcia lub przerwania karmienia piersią z powodu komplikacji okołoporodowych czy połogowych.

Karmienie mieszane noworodka można zastosować, gdy:

• Mama ma zbyt mało pokarmu i próby pobudzenia laktacji nie dają oczekiwanych rezultatów, a dziecko zbyt wolno przybiera na wadze. Doradca laktacyjny lub położna mogą pracować z mamą nad pobudzeniem laktacji, a niemowlę w tym czasie może być dokarmiane odpowiednim mlekiem modyfikowanym.

• Mama na jakiś czas musi przerwać karmienie piersią, np. z powodu leczenia lub wyjazdu. W tym czasie – jeśli chce powrócić do karmienia piersią – powinna odciągać pokarm.
• Dziecko nie ssie piersi efektywnie, ponieważ jest zbyt słabe (takie sytuacje mają często miejsce w przypadku wcześniaków urodzonych przed 35. tygodniem ciąży). Jeśli wskaźniki wzrostu dziecka będą niewystarczające, lekarz może na jakiś czas zalecić wprowadzenie zmian w karmieniu niemowlęcia.
• Dziecko nie ssie efektywnie z powodu wady anatomicznej, np. zbyt krótkiego wędzidełka.

Ekspert radzi

Dokarmianie mlekiem modyfikowanym często stosuje się u noworodków z nadmiernym spadkiem (powyżej 10% w porównaniu do masy urodzeniowej) lub z niedostatecznym przyrostem masy ciała, a także w sytuacji odwodnienia dziecka oraz czasem w trakcie leczenia hipoglikemii (zbyt niskie stężenie glukozy we krwi).

Karmienie mieszane może być też świadomym wyborem mamy, która:

• Wraca do pracy i nie ma możliwości odciągania pokarmu (np. w czasie rozszerzania diety przeprowadzanego według schematu żywienia niemowląt)
• Planuje zaprzestania karmienia piersią i chce podtrzymać laktację. 

Wybór odpowiedniego mleka modyfikowanego

Niezależnie od tego, jaka jest przyczyna, dla której wprowadzasz mleko modyfikowane do diety dziecka, pamiętaj, że taka zmiana powinna zawsze przebiegać w porozumieniu z lekarzem. Specjalista doradzi Ci wybór najlepszego produktu dla dziecka, które być może potrzebuje specjalistycznego mleka odpowiedniego w przypadku ryzyka alergii, kolek czy zaparć.

Nowe mleko musi odpowiadać potrzebom niemowlęcia na danym etapie rozwoju, a więc być dostosowane do jego wieku. Choć to pierwsze mleko modyfikowane w jadłospisie Twojego dziecka, nie oznacza, że ma być to mleko początkowe. 

Jak karmienie mieszane wpływa na karmienie piersią?

Karmienie mieszane nie zawsze musi wiązać się z karmieniem butelką. Jeśli jest tylko rozwiązaniem przejściowym i mama chce powrócić do pełnego karmienia piersią, wręcz nie zaleca się podawania mleka przez smoczek.

Ssanie z piersi wiąże się z większym wysiłkiem dla dziecka (co jest bardzo korzystne dla rozwoju mowy, lepiej też przygotowuje dziecko do przyjmowania stałych pokarmów). Przy czasowym karmieniu mlekiem modyfikowanym niemowlę chętniej powróci do ssania piersi po karmieniu np. kubeczkiem. Trudniejszy może okazać się powrót do karmienia naturalnego jeśli niemowlę przyzwyczai się do ssania z butelki.

Mama decydująca się na karmienie mieszane powinna wziąć także pod uwagę fakt, że może ono ograniczyć laktację – jeśli będzie przystawiać rzadziej dziecko do piersi, a karmienia będą krótsze (jeżeli mama w krótkim czasie chce całkiem zrezygnować z karmienia piersią, ograniczenie laktacji okaże się w tym przypadku korzyścią).

Jeśli mama pragnie kontynuować karmienie piersią, powinna przystawiać dziecko do piersi nie tylko w ciągu dnia, ale także nocą (karmienie nocne dotyczy dzieci w pierwszych  miesiącach życia). Bardzo długa przerwa między wieczornym a porannym karmieniem może osłabić laktację. Poza tym nocny pokarm jest wyjątkowo bogaty w substancje odżywcze.

W pewnych przypadkach dla podtrzymania laktacji wskazane może być regularne odciąganie pokarmu.

Jak wprowadzić karmienie mieszane u niemowlęcia?

Wybierz dobry moment. Najlepiej, gdy dziecko jest wypoczęte i niezbyt głodne. Nie wprowadzaj zmiany w żywieniu, gdy dziecko intensywnie ząbkuje, jest po szczepieniu, czy choruje. Nakarm dziecko w takiej pozycji, jaką zwykle wybierałaś, przystawiając niemowlę do piersi. Najlepiej, jeśli karmienia będą odbywać się w tym samym miejscu, w którym karmiłaś do tej pory.

Od czego zacząć posiłek? Jeśli zastosowanie karmienia mieszanego ma być początkiem stopniowego odstawienia dziecka od piersi, posiłki możesz zaczynać od podawania mleka modyfikowanego, a potem przystawić dziecko do piersi. Dzięki temu będzie krócej ją ssało i nie pobudzi jej już do tak intensywnej laktacji, jak do tej pory. Jeżeli natomiast chcesz utrzymać laktację, podaj najpierw pierś i pozwól dziecku ssać dotąd, aż ją opróżni.

Na żądanie czy o stałych porach? Zdecydowanie na żądanie. Szybko zauważysz, że dziecko zacznie się upominać o jedzenie w regularnych odstępach czasu. Wydłużą się więc przerwy między posiłkami. Podawaj mleko, gdy dziecko się tego domaga i pozwól, by jadło tyle, ile chce.

Jak może zareagować dziecko na karmienie mieszane?

Początkowo Twoje dziecko może nie akceptować mleka modyfikowanego, albo przeciwnie: nowy smak i inny sposób podawania pokarmu może mu bardziej odpowiadać.

Może się więc zdarzyć, że niemowlę zasmakuje w mleku modyfikowanym i to od mamy przestanie być już tak atrakcyjne – albo odwrotnie. Warto wtedy mieszać oba rodzaje mleka –  na początku podając więcej tego, które dziecko akceptuje, z czasem zmieniając proporcje.

Gdy dziecko nie chce butelki, powodem może być sam sposób karmienia. Być może dziecko potrzebuje Twojej bliskości – spróbuj przytulać je do nagiej piersi podczas karmienia butelką.

Jeśli trzeba, poradź się lekarza

W czasie każdej zmiany żywieniowej obserwuj swoje dziecko i jego reakcję. Wprowadzenie karmienia mieszanego i wybór odpowiedniego dla dziecka mleka modyfikowanego skonsultuj z lekarzem.