Rozwój niemowlęcia jest dynamiczny i w pierwszym roku życia przebiega tak szybko, jak nigdy później. Dowiedz się czym są i jak objawiają się skoki rozwojowe oraz jakich umiejętności nabywa dziecko w pierwszych 12. miesiącach życia.
Co znajdziesz w tym artykule:
Skok rozwojowy to moment, w którym dziecko nabywa nowych umiejętności – każda z nich jest wynikiem rozwoju mózgu i układu nerwowego. Nadejście skoku rozwojowego objawia się marudnością i płaczliwością dziecka. Niemowlę może też być niespokojne, mieć problemy ze snem i wykazywać trudności z czynnościami, które już potrafi wykonywać. Potem widać wyraźny postęp w rozwoju dziecka. Pojawienie się skoków rozwojowych jest określone czasowo, chociaż warto pamiętać, że u każdego malucha rozwój przebiega indywidualnie i każdy skok rozwojowy może pojawić się w innym momencie.
Pierwszy skok rozwojowy: 5-6 tydzień życia
Niemowlę jest coraz bardziej wrażliwe na bodźce pochodzące ze świata zewnętrznego. Rozpoznaje zapachy – mamy, mleka czy otoczenia. To one wraz ze zmysłem dotyku odgrywają ważną rolę w rozwoju malucha. Dziecko reaguje na dźwięki i może być niespokojne, gdy usłyszy gwałtowny hałas. Staraj się ograniczyć donośnie bodźce dźwiękowe w otoczeniu twojego malucha.
Drugi skok rozwojowy: 7-9 tydzień życia
Dziecko zaczyna rozumieć rytm dnia. Zwraca uwagę na powtarzalne czynności i schematy wykonywane w ciągu doby. Powoli kontroluje ręce i podejmuje pierwsze próby chwytania przedmiotów. Zauważysz też, że dziecko po raz pierwszy się uśmiecha. Dziecko zaczyna uważnie obserwować twarz opiekuna
Trzeci skok rozwojowy: 11-12 tydzień życia
Dziecko zaczyna stabilnie trzymać główkę. Potraf przewrócić się z pleców na brzuch i odwrotnie. Maluch próbuje świata za również pomocą buzi – wszystko, co trafi w jego ręce jest badane za pomogą ust. To jeden z charakterystycznych sposobów poznawania świata przez niemowlęta. Na tym etapie ruchy dziecka powoli stają się bardziej płynne. Mówienie do dziecka stymuluje jego rozwój. Spróbuj porozmawiać ze swoją pociechą – być może odpowie głużeniem lub innym charakterystycznym dźwiękiem.
Czwarty skok rozwojowy: 14-19 tydzień
Kolejne skoki rozwojowe trwają dłużej niż trzy poprzednie. W następnym miesiącu dziecko zacznie reagować na swoje imię i będzie rozpoznawało odbicie w lustrze. Jeśli będziesz mówić do malucha odpowiednim tonem, dziecko reaguje na intonacje, być może uda ci się z nim „dogadać". Niemowlę samo także uczy się komunikowania swoich potrzeb – wyciąga ręce w twoją stroną czy domaga się piersi, gdy jest głodne. Dziecko zaczyna rozumieć związki przyczynowo-skutkowe dlatego świadomie powtarza jakąś sekwencję, żeby uzyskać określony efekt – np. upuszcza zabawkę czy potrząsa grzechotką albo wyciąga rączki, bo chce, żeby go podnieść.
Piaty skok rozwojowy: 22-28 tydzień
Niemowlę rozpoznaje bliskich – na widok obcych zmienia zachowanie i nabiera nieco rezerwy. Około 6. miesiąca życia może pojawić się tzw. lęk separacyjny wynikający z silnej potrzeby kontaktu malucha z mamą. Lęk separacyjny wynika z tego, że niemowlę nie potrafi zrozumieć, że znikający z pola widzenia (nawet na chwilę) rodzic nie znika na zawsze i zaraz wróci. Niemowlę jest coraz bardziej aktywne i będzie podejmowało próby czołgania i przemieszczania się. Maluszek zacznie wkładać i wyjmować swoje zabawki z pudełka oraz uderzać dwoma przedmiotami o siebie. Ten etap to także czas na rozszerzanie diety niemowlęcia , które będzie wykazywało już gotowość do wprowadzenia nowych posiłków, np. będzie stabilnie siedziało.
Szósty skok rozwojowy: 32-37 tydzień
Maluch w tym wieku potrafi już samodzielnie siedzieć i raczkować. To także przełomowy moment w rozwoju inteligencji. Dziecko potrafi rozpoznawać kształty, dlatego warto pokazywać mu różne obrazki i książeczki, które będą wspierały naukę i rozwój mózgu. Niemowlę potrafi okazać zazdrość o jednego z rodziców, ale także prezentuje pozytywne emocje, jak przytulanie i opiekuńczość w stosunku do ulubionej pluszowej zabawki. Szósty skok to skok rozwoju inteligencji. Wtedy dziecko zaczyna rozumieć zależności między fikcją a rzeczywistością np. kojarzy, że kotek z książeczki to jest to samo zwierzę co kotek spotkany na spacerze.
Siódmy skok rozwojowy: 41-48 tydzień
Do poznawania świata dziecko zaczyna wykorzystywać wszystkie swoje zmysły. Coraz lepiej rozumie kolejność zdarzeń i konsekwencje. Gdy stanie się coś niespodziewanego może być zdezorientowane. W ostatnim skoku rozwojowym przed pierwszymi urodzinami dochodzi to tzw. etapu sekwencji. Dziecko lubi burzyć konstrukcje z klocków uczy się ją budować. Dziecko powtarza słowa, odgłosy zwierząt, naśladuje czynności domowe, świadomie używa słowa „nie”.