Mleko mamy zawiera niepowtarzalną kompozycję składników, które dostarczają niemowlęciu elementy potrzebne do prawidłowego wzrostu i rozwoju organizmu. W pierwszych miesiącach życia dziecka pokarm kobiecy jest niezastąpiony. Codzienna dieta niemowlęcia nie zawsze jednak zaspokaja jego zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze. Jak komponować menu malucha, aby wspierać jego prawidłowy rozwój?
Co znajdziesz w tym artykule:
Cud natury – mleko mamy
Wyjątkową cechą mleka mamy są zmiany jego właściwości w ciągu jednego karmienia oraz zróżnicowanie składu w ciągu doby i podczas kolejnych karmień. Wynika to ze zmieniających się – wraz z rozwojem – potrzeb niemowlęcia. Idealna kompozycja mleka matki sprawia, że karmienie piersią jest najlepszym sposobem żywienia niemowląt (zawiera ono wszystkie składniki i witaminy, oprócz witaminy D i K, które należy suplementować w porozumieniu z lekarzem). Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią przez 6 pierwszych miesięcy życia niemowlęcia i jego kontynuację do ok. 2. roku życia lub dłużej. Jeżeli z jakiegoś powodu mama nie może karmić piersią, niemowlę powinno być karmione mlekiem modyfikowanym, które zawiera składniki ważne dla rozwoju młodego organizmu, m.in. witaminę D, wapń czy żelazo.
Składniki istotne w diecie niemowlęcia
Żelazo ma duży wpływ na rozwój poznawczy, działanie układu, odpornościowego oraz wytwarzanie się czerwonych krwinek. Brak odpowiedniej ilości żelaza w organizmie może wpływać na sprawność intelektualną oraz opóźniać rozwój poznawczy1, 2.
Wapń jest natomiast materiałem budulcowym kości i zębów. Witamina D ma z kolei znaczenie dla prawidłowego rozwoju układu kostnego. Wapń i witamina D odpowiadają za mineralizację kości, a ich niedobór może powodować krzywicę, osteoporozę i złamania.
Witamina D wytwarza się w organizmie ludzkim m.in. pod wpływem promieni słonecznych. Niestety panujący w Polsce klimat nie sprzyja tzw. syntezie skórnej. Właśnie dlatego dziecko powinno otrzymywać ją wraz z pożywieniem. Jak wynika z badań, 75% niemowląt otrzymuje wraz z dietą niewystarczającą ilość witaminy D3. Właśnie dlatego niemowlęta powinny przyjmować witaminę D dodatkowo – dawki zależne są przede wszystkim od sposobu karmienia i zaleceń lekarza. Mleko mamy prawie nie zawiera witaminy D, dlatego niemowlę karmione piersią (urodzone o czasie) wymaga suplementacji.
To warto wiedzieć!
Zgodnie z rekomendacjami specjalistów witaminę D należy podawać dziecku od pierwszych dni jego życia. Niemowlęciu w wieku 0-6 miesięcy należy podawać dawkę 400 jednostek międzynarodowych (j.m.), a między 6. a 12. miesiącem życia – w zależności od ilości witaminy D spożywanej przy określonym sposobie żywienia – 400-600 j.m. (kropla lub kapsułka do wyciskania)4.
Jeśli kobieta z uzasadnionych powodów nie może karmić piersią, powinna podawać swojemu niemowlęciu mleko modyfikowane, których skład pomaga uzupełnić dietę dziecka również w składniki często niedoborowe, takie jak żelazo, wapń czy witamina D. To jedno z możliwych rozwiązań dla rodziców, których dzieci nie otrzymują odpowiednich ilości tych składników odżywczych z innych źródeł.
1WHO. World prevalence of anemia 1993-2005. WHO Global database on anemia. De Boist B, Mclean E., Egli I, Cogswell M., editors, 2008. Geneva, WHO Ref. Type:Report
2WHO. Iron deficiency anaemia: assessment, prevention and control [Internet] [cited 2016 Jan 12]. Available from: http://www.who.int/ nutrition/publications/micronutrients/anaemia_iron_deficiency/WHO_NHD_01.3/en
3Weker H.i wsp.:”Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku 5.do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok", Instytut Matki i Dziecka, 2017.
4Szajewska H., Horvath A., Poradnik żywienia niemowląt. Krok po kroku od narodzin do pierwszych urodzin, Warszawa 2014.